BEELD/VERHAAL. Memorial Hall Atomic Bomb Victims in Nagasaki door Akira Kuryu (Gie Bresseleers)
Op 6 augustus 1945 om 8:15 u. dropt bommenwerper B-29 Enola Gay uraniumbom Little Boy - 15 kiloton TNT - op het centrum van Hiroshima. Op 9 augustus 1945 om 11:02 u. dropt bommenwerper B-29 Bockscar plutoniumbom Fat Man - 15 kiloton TNT - op het centrum van Nagasaki. De explosie duurt slechts 26 seconden. Door de intense druk- en hittegolf zijn er onmiddellijk 39.000 doden en 25.000 gewonden. In de daaropvolgende jaren brengt de stralingsziekte het totale aantal op 109.000 doden.
Zowel Hiroshima als Nagasaki hebben een National Peace Memorial Hall for the Atomic Bomb Victims. Ze herdenken elke dag de slachtoffers en delen deze verschrikkelijke ervaring met de volgende generaties. De herdenkingshal in Nagasaki legt de nadruk op het verbeteren van de internationale samenwerking.
WATER
Onmiddellijk trekt het bassin met de grote glazen balken, schijnbaar ook met water gevuld, al onze aandacht. Het staat symbool voor het water waar de slachtoffers zo wanhopig naar verlangden, maar dat ook reeds volledig geïntoxiceerd was en hen nog zieker maakte. Het is de bedoeling dat we onze geest tot rust brengen. Hoge bomen omheen het bassin versterken de leegte. Door vanaf de ingang van het gebouw tegen de klok in rond het waterbasis te lopen, bereiden we ons voor op de herdenking: terug in de tijd naar 1945. ’s Nachts verlichten 70.000 glasvezellampjes het watervlak. Ze symboliseren het geschatte aantal atoombomslachtoffers tot eind december 1945.
ONDERGRONDS
Lichtgangen leiden ons onder het wateroppervlak. In de hal symboliseren 12 lichtpalen als waterkolommen onder het waterbassin de hoop op vrede. Buiten de lichtkolommen bieden de kelderruimten weinig ruimtelijk enthousiasme. De lichtstudie primeert en waarborgt een serene en afstandelijke sfeer alsof de slachtoffers nog aanwezig zijn: foto’s, stemmen,…
Er zijn ook de bibliotheek, de conferentieruimte, het onderzoekscentrum over de zorg voor de overlevenden,… De lounge toont de vele inspanningen van Nagasaki Hall voor internationale samenwerking en interactie.
OOSTERS
Dit monument is een ontwerp van architect Akira Kuryu. Het werd gebouwd van 2000 tot 2002. Het monument en het museum liggen in een park: een vredespark. Het voelt raar aan. Er overheerst een gevoel van verslagenheid, hulpeloosheid, ongeloof… De symboliek is on-westers en daarom voor ons niet zo makkelijk te begrijpen. Ons gevoel verschilt sterk met dit in de Memorial Hall in Hiroshima.
NOOIT MEER
Maar de sfeer hier zegt ook duidelijk: dit nooit meer: dit nooit meer! Ook al is het wellicht een ijdele hoop. Geen oorlog. Geen genocide. Geen terrorisme. Geen stammentwisten. Geen uitsluiting. Geen globale misdaad tegen de menselijkheid.
Gie Bresseleers is architect en fotograaf. In zijn columnreeks 'BEELD/VERHAAL' verweeft hij fotografie en persoonlijke verhalen tot een unieke kijk op bijzondere projecten wereldwijd.