Brussels Architecture Prize 2025: dit zijn alle laureaten

De Brussels Architecture Prize is een initiatief van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en wordt georganiseerd door A+ Architecture in Belgium in coproductie met urban.brussels. De opzet is bewust breed: vier hoofdcategorieën leggen de nadruk op publieke ruimte, ingrijpende en kleinschalige realisaties en projecten buiten de gewestgrenzen, terwijl eervolle vermeldingen een levenswerk, jong talent en publiekswaardering belichten. Zo ontstaat een staalkaart van hoe ontwerp vandaag in en rond Brussel werkt: soms via grote investeringen, soms via subtiele verschuivingen, maar altijd met een duidelijke inzet op gebruik, erfgoed of toekomstbestendigheid.

Publieke ruimte en programmatische gebouwen

In de categorie Public Space won Plaine Marie Janson in Sint-Gillis, heraangelegd door Studio Paola Viganò en vvv. Het ontwerp vertrekt vanuit de dagelijkse realiteit van de plek: spel, sport, ontspanning en ontmoeting waren er al, en worden nu versterkt. Autoverkeer werd geweerd, bestaande bomen bleven behouden en groene zones werden met elkaar verbonden. Drie paviljoenen en een gedifferentieerde inrichting creëren uiteenlopende sferen zonder het terrein te fixeren in één interpretatie. Zo ontstaat een hybride ruimte die tegelijk structuur biedt en vrijheid laat, en die uitnodigt tot collectieve toe-eigening.

De prijs voor Major Intervention ging naar Frame van BAUKUNST en BRUTHER, op de hoek van de Reyerslaan en de Kolonel Bourgstraat. Het multifunctionele mediagebouw brengt BX1, screen.brussels, IHECS Academy, coworking en een bedrijvencentrum voor media en audiovisuele ondernemingen samen onder één dak. Architecturaal wordt dat programma vertaald in een “blanco scenografie”: circulatiekernen en technische schachten liggen strategisch buiten het volume, zodat grote, vrije vloervelden flexibel blijven. Het exoskelet in staal aan de zuidgevel en de T-vormige betonnen draagstructuur aan de noordzijde keren het gebouw als het ware binnenstebuiten en maken productie en aanpasbaarheid zichtbaar.

Kleine ingrepen en transformaties buiten Brussel

Small Intervention bekroonde Rauter Park Anderlecht van noAarchitecten, waar een voormalige privétuin van een directeursvilla werd omgevormd tot een publieke buurtplek. Op de plaats van de villa staat nu een eenvoudig, vierhoekig volume dat nadrukkelijk sociaal leest: hoge ramen leggen visuele relaties met het park en trekken bezoekers naar binnen. Het gelijkvloers fungeert als gemeenschapscentrum met horeca, de verdieping erboven als polyvalente zaal voor sport en buurtactiviteiten, ondersteund door een discrete mezzanine. In het park werden zichtlijnen, paden en structuren hersteld; getrapte niveaus overbruggen hoogteverschillen en werken tegelijk als zit- en verblijfsplekken.

De Extra Muros-prijs ging naar CHAPEX, de transformatie van het Palais des Expositions in Charleroi door AgwA met Architecten Jan De Vylder Inge Vinck. Het naoorlogse complex uit 1948, met zijn grote overspanningen en industriële uitstraling, werd niet vernieuwd door toevoeging maar door reductie. De architecten stripten wanden en gevels tot een naakt betonskelet, waardoor een reeks overdekte buitenruimtes en stedelijke momenten ontstond. Rond een openluchtatrium vormt zich een publiek plein op drie niveaus, verbonden door monumentale trappen, terwijl resterende schouwen en de ruwe structuur het industriële geheugen van de plek in het nieuwe gebruik verankeren.

Eerbetoon en jong talent

De Lifetime Achievement Award ging naar Paola Viganò, urbanist en architect met een lange internationale loopbaan in onderzoek en ontwerp. Als professor aan EPFL en IUAV, en via haar studio, heeft ze consequent gewerkt rond ecologische en sociale transities in steden, landschappen en territoria. Haar projecten combineren theoretische scherpte met publieke concrete ingrepen, waarbij ruimtelijke systemen en collectief gebruik centraal staan. Dat ze in Brussel wordt bekroond is ook inhoudelijk logisch: haar werk toont hoe publieke ruimte een motor kan zijn voor stedelijke verandering.

De eervolle vermelding Promising Young Architect ging naar L’Equipe, een team van vier architecten, designers en onderzoekers dat expliciet inzet op samenwerking tussen disciplines. Hun gezamenlijke praktijk bouwt op complementaire expertise — van architectuur tot scenografie en onderzoek — en staat symbool voor een generatie die niet in solitaire auteurschap denkt, maar in gedeelde methodes en hybride opdrachten. De erkenning plaatst hun traject nadrukkelijk in de Brusselse context, waar nieuwe coalities rond ruimte steeds vaker ontstaan buiten klassieke bureaugrenzen.

Erfgoed als motor voor herbestemming

De People’s Choice Award werd toegekend aan Usquare Feder, het renovatie- en restauratieproject van de voormalige Fritz Toussaintkazerne in Elsene door evr-architecten, BC Architects+Studies en Callebaut Architecten. De zeven historische gebouwen kregen een nieuwe bestemming als universitaire site voor ULB en VUB, maar het ontwerp zoekt nadrukkelijk een bredere stedelijke rol: een open wijk waar onderwijs, wonen, onderzoek en ondernemerschap elkaar kunnen kruisen. De restauratie van interieur en exterieur gebeurt met zorg, terwijl hedendaagse ingrepen het geheel futureproof maken. Opvallend is de circulaire ambitie: materialen werden maximaal ter plaatse of elders hergebruikt, waardoor het project niet alleen een herbestemming is, maar ook een oefening in ecologisch bouwen.

De eervolle vermelding Contemporary Heritage tot slot ging naar Royale Belge, de reconversie van het modernistische kantoorgebouw aan de rand van het Zoniënwoud door Bovenbouw Architectuur met Caruso St John, DDS+ en MA2. Het complex uit de jaren 1960 van René Stapels en Pierre Dufau wordt niet louter gerenoveerd, maar programmatisch opengetrokken met kantoren, werkplekken, hotel, health club en restaurant. Een nieuw circulair atrium brengt daglicht tot diep in het gebouw en organiseert de transformatie, terwijl gerichte doorbraken de monumentale inkomhal koppelen aan de nieuwe publieksfuncties. Met minimaal maar precies ingrijpen en zorgvuldig hergebruik van materialen blijft het oorspronkelijke karakter leesbaar én krijgt het gebouw een duurzame toekomst.