BS De Pientere Piste: architectuur als motor voor vernieuwend onderwijs (Areal Architecten)

De houding van het gebouw is meteen duidelijk. De Pientere Piste presenteert zich niet als een gesloten institutie, maar als een paviljoenachtig volume in het groen. Buitenruimte, beweging en ontmoeting maken integraal deel uit van het dagelijkse functioneren van de school. Die openheid vormt de rode draad doorheen het ontwerp en weerspiegelt de pedagogische visie die aan de basis ligt van het project.

Ingebed in het masterplan van Park Groot Schijn

De schoolsite maakt deel uit van het masterplan van Park Groot Schijn en fungeert als een ruimtelijke schakel tussen het Rivierenhof en het parklandschap. Waar voorheen een sporthal en sportvelden lagen, werd een nieuwe basisschool gerealiseerd met een groene speelplaats, ingebed in een kamerstructuur van bomen en beplanting. Het gebouw vormt een overgangszone tussen park en stad.

De landschappelijke inbedding is geen decor, maar een actief onderdeel van het leerconcept. De school krijgt letterlijk haar eigen ‘leerkamer in het groen’: een omsloten, veilige buitenruimte waar leren, spelen en ontdekken samenvloeien. De relatie met het park versterkt de ambitie van de bouwheer om een open, stimulerende en toekomstgerichte leeromgeving te creëren.

Van klaslokaal naar leerlandschap

De Freinetpedagogiek vertrekt van autonomie, samenwerking en leren door ervaring. Dat vraagt om een andere ruimtelijke organisatie dan het klassieke klaslokaal. De Pientere Piste maakt komaf met het traditionele gang-klasmodel en introduceert een divers en gelaagd ruimtelijk concept. Het project groeide uit tot een referentie binnen het GO! en geldt intussen als blauwdruk voor open onderwijsgebouwen.

Binnen het compacte bouwvolume bevinden zich op de eerste en tweede verdieping telkens twee leergroepen. Elke leergroep beschikt over vier eigen ruimtes die verschillende pedagogische momenten ondersteunen, van gezamenlijke start en afsluiting tot werken in kleinere groepen. De jongste kleuters zijn ondergebracht op het gelijkvloers, met een directe relatie tot de speelplaats en de polyvalente zaal, die fungeert als het centrale ontmoetingspunt van de school.

Centrale ruimtes als verbindende schakels

Naast de leefgroepen spelen de centrale functies een sleutelrol in de ruimtelijke werking van de school. De polyvalente zaal, bibliotheek, voordrachtruimte en een omsloten daktuin vormen samen een netwerk van gedeelde plekken die ontmoeting en uitwisseling stimuleren. Ze bieden ruimte voor activiteiten buiten de klascontext en dragen bij aan een open en gemeenschapsgericht schoolleven.

De daktuin vormt daarbij een extra laag in het leerlandschap. Als beschutte buitenruimte maakt ze buitenleren ook op hoogte mogelijk en versterkt ze de relatie tussen architectuur en landschap.

Expressieve maar tactiele architectuur

De architecturale expressie van De Pientere Piste is helder en herkenbaar. Het geweven gevelmetselwerk, uitgevoerd in lichte bakstenen met donkere koppen, zorgt voor een subtiel spel van textuur en ritme. Afgeronde hoeken aan de toegangen en een zorgvuldige, tactiele detaillering verhogen de leesbaarheid en gebruiksvriendelijkheid van het gebouw voor kinderen.

Een betonnen luifel omsluit het volume en benadrukt de veelzijdigheid van het gebouw. Ze tempert zon en regen en integreert balkons, terrassen en beschutte speelruimtes in het ontwerp. Via buitentrappen worden circulatie en educatieve buitenruimtes met elkaar verweven, waardoor binnen en buiten in elkaar overlopen.