Energiedelen countert de stijgende energiefactuur

Energie delen in één gebouw

Het teveel aan zelf opgewekte elektriciteit uitwisselen met anderen, is nieuw. Sinds 1 januari maakt Fluvius energiedelen mogelijk binnen één gebouw. Zo kan de opgewekte energie verdeeld worden over de verschillende bewoners van een appartementsgebouw. De eerste voorwaarde is wel dat zij allemaal dezelfde energieleverancier hebben, wat in de praktijk niet altijd evident is. Bovendien mag de installatie maximum tot 40 kW piek gaan. Vanaf 1 maart wordt energiedelen binnen één gebouw wél mogelijk voor afnemers met een verschillende energieleverancier.

Betere voorwaarden en uitbreiding in 2023

Vanaf 1 juli wordt het ook mogelijk dat energie gedeeld wordt tussen gebouwen van eenzelfde netgebruiker. Tot eind 2022 moeten alle locaties dezelfde energieleverancier hebben, maar vanaf 2023 vervalt deze voorwaarde, net als de beperking tot 40 kW piek.

Deze vorm van energiedelen kan interessant zijn voor particulieren met een PV-installatie op de vaste verblijfplaats en een buitenverblijf zonder zonnepanelen. Maar ook beheerders van diverse gebouwen waarvan één wel en andere geen PV-installatie hebben, kunnen hier voordeel bij doen.

Energiegemeenschappen

Een derde vorm van energiedelen zijn de “energiegemeenschappen” die vanaf volgend jaar mogelijk worden. Actieve afnemers, overheden, kleine en middelgrote ondernemingen kunnen zich verenigen om elektriciteit of thermische energie onderling te delen, met tussenkomst van een rechtspersoon. Over deze vorm van energiedelen bestaat op dit moment echter nog veel onduidelijkheid. Er wordt verwacht dat de focus zal liggen op energiepositieve districten. Daarbij kan systeemintegratie helpen om de bouwkundige, architecturale en omgevingsaspecten en de diverse technieken te verenigen via cocreatie met de gebruikers en stakeholders in de wijken en sites. Zo kunnen de klimaatdoelstellingen op een sociale manier worden behaald.

Hoe drukt het de energiefactuur? 

De stijgende energieprijzen zijn een extra incentive om aan energiedelen te doen. De factuur bestaat uit 3 hoofdcomponenten: de energiecomponent, accijnzen en btw, en transmissie en distributie. Wie het overschot van de zelf opgewekte elektriciteit terug in het openbaar net injecteert, krijgt enkel (een deel van) de energiecomponent terugbetaald. Als de geïnjecteerde elektriciteit echter wordt verdeeld en onmiddellijk verbruikt door eigen gebouwen op een andere locatie, kan men de huidige hoge elektriciteitskosten drukken over alle locaties heen.

Een West-Vlaams project als toonbeeld

De Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij West-Vlaanderen heeft op 18 locaties in de provincie een vestiging van ’t Werkpand. Prille ondernemers kunnen er tegen een voordelig tarief een kantoor en/of atelier huren. We onderzochten het potentieel van 2 eerste vormen van energiedelen. De tweede vorm - alle gebouwen met  elektriciteitsfacturatie onder de naam ’t Werkpand - bleek de interessantste. Dat werd uitgewerkt met een uitgebreide PV-installatie op het dak van een van de Oostendse vestigingen van ’t Werkpand. Van de elektriciteit die daar wordt opgewekt, kan de restenergie worden verdeeld over de 17 andere vestigingen. Hoe energiedelen kan worden toegepast, werd onderzocht in het kader van het Interreg2Seas-project LECSEA. Dat project wil CO2- emissies drastisch reduceren.

Parkeerdok in Mechelen

Stad Mechelen wil van de nieuwe parking Keerdok – aan de Eandistip vlak bij de N16 – dé nieuwe hub voor laadinfrastructuur voor elektrische wagens maken. Naast de selectie voor de parkinguitbater ging de stad ook op zoek naar een exploitant voor de laadinfrastructuur en het energiemanagement in het gebouw. Bedoeling is immers om de elektriciteit – die deels via een nieuwe PV-installatie zal worden opgewekt – te delen met de andere gebruikers in het gebouw, zoals kantoren en een supermarkt.

Dit project is echter niet enkel vooruitstrevend omdat energiedelen zal worden toegepast. Het slimme energiemanagementsysteem zal ervoor zorgen dat de opgewekte zonne-energie maximaal benut wordt in het gebouw. In de toekomst wil men ook een pilootproject opzetten met een vehicle-to-grid laadpaal, die het mogelijk maakt om in bepaalde tijdsperiodes de wagen te óntladen en ook die elektriciteit te delen met andere gebruikers.

Stadswijk Ragheno, Mechelen

Voor Stad Mechelen maakte Ingenium ook een haalbaarheidsstudie voor de nieuwe stadswijk Ragheno, gelegen achter het station. De centrale vraag was hoe de site CO2-neutraal kan worden verwarmd en gekoeld. Dat zou gebeuren via geothermie, warmterecuperatie uit een nabijgelegen datacenter of de Dijle of via riothermie. Een aspect van de studie was om het aandeel hernieuwbare energie nog verder te vergroten door maximaal PV-panelen in te zetten, en de opgewekte energie via energiedelen ter beschikking te stellen van de woningen en de kantoren op de site.