STEEN & BEEN. Brandbrief (Filip Canfyn)
Onze huiscolumnist Filip Canfyn leert het intrigerende woord ‘brandbrief’ kennen en probeert te begrijpen waarom de baas van de Nederlandse architecten zo’n epistel heeft geschreven.
Een brandbrief is, volgens het Algemeen Nederlands Woordenboek, een schrijven, waarin men bij gezaghebbenden met klem aandacht vraagt voor een zeer urgente kwestie. In een duister verleden zou al eens zo’n brief geschreven zijn, waarin men met brandstichting dreigde als men zijn zin niet kreeg.
Mona Keijzer, minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening in Nederland, heeft zo’n exemplaar gekregen van de architecten aldaar. Aanleiding is het STOER-programma (Schrappen Tegenstrijdige en Overbodige Eisen en Regelgeving) van het rommelig demissionair kabinet Schoofs, dat vooral de woningbouw wil bevorderen onder het motto ‘sneller, meer, goedkoper’. Daarom heeft de minister (uiteraard) een commissie samengesteld om een advies te formuleren. Op amper drie maanden pent die een rapport bijeen, dat tot verontwaardiging én paniek leidt bij de architecten omdat ze tussen de lijnen lezen dat ze eigenlijk onnuttig zijn en de boel bemoeilijken.
De BNA (Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus) protesteert tegen het zogenaamd oplossen van een slepende wooncrisis binnen zo’n korte tijd en tegen het simplificeren van de werkelijkheid. En op 15/09/25 wordt die brandbrief aan de minister gegeven. Postbode van dienst is Jeroen de Willigen, een gedreven stedenbouwkundige en partner van De Zwarte Hond. Deze ex-stadsbouwmeester van Groningen en nu ook voorzitter van de BNA vraagt in de eerste plaats aan de minister dat het zottekesspel van aanbestedingen, offertes en wedstrijden voor architecten stopt. Die hebben volgens hem geen aandacht voor kwaliteit, tonen geen respect voor hun metier, wakkeren een ongezonde competitie aan en verspillen tijd en energie zonder vergoeding. Kortom, een door een branchevereniging gedicteerde, op een vermeende kaakslag reagerende, dus bijna narcistische architectenrespons op een acute wooncrisis …
Ik heb alvast het fenomeen van de brandbrief leren kennen en laat de rest aan AI over.