STEEN & BEEN. Eigen architect eerst (Filip Canfyn)

Marc Dubois heeft het al langer moeilijk met zowel de keuze voor als het werk van Daniel Liebeskind, die volgens de expert de Boerentoren, in opdracht van Fernand Huts, naar de sjokkedeizen helpt. In een recent artikel vraagt Dubois zich af waarom iemand, die zo trots is op wat Vlaanderen heeft voortgebracht, in zee en in de Schelde gaat met een architect uit New York. De schrijver wijst op de volwaardige architectuurcultuur alhier, die internationaal gewaardeerd wordt, en stelt met spijt vast dat Fernand Huts de beroepsgroep in Vlaanderen compleet negeert. Kortom, het is godgeklaagd dat een zelfverklaarde Vlaamse kunstpaus lokaal talent negeert ten voordele van een bejaarde buitenlander. 

Als geboren en getogen Bruggeling moest ik onmiddellijk denken aan de nakende Brugeoise-ramp, die het gevolg kan zijn van de NMBS-beslissing om meer dan miljard euro aan treinstellen toe te wijzen aan een Spaanse fabrikant ten nadele van de lokale geschoolde werkgelegenheid in de West-Vlaamse hoofdstad. Dat doet natuurlijk pijn. 

Daarom begrijp ik de onvrede en het onbegrip. Hoe kan men plaatselijke belangen, ondernemingen, kennis en kunde zo’n tikken verkopen? Waarom worden onze producten en onze architecten niet met positieve discriminatie beschermd? Dit lijkt een voor de hand liggend, plausibel en verdedigbaar principe maar wat zal gebeuren als de vele buitenlanden onze producten en onze architecten weigeren op grond van eenzelfde protectionisme, dus van hetzelfde principe?

Een voorbeeld. Bas Smets mag de omgevingsaanleg rond de gerestaureerde Notre-Dame in Parijs ontwerpen. Hoeveel Franse architecten zouden zelf liever die opdracht gekregen hebben en hebben zich kwaad afgevraagd waarom die petit flamin de voorkeur kreeg? Meer nog, als Bas Smets volgens het eigen-architect-eerst-principe aan werk moet raken mag hij de helft van zijn orderboek uitscheuren.

Architecten moeten, net zoals producten en andere diensten, gekozen worden met de juiste argumenten. En pas op, in deze laatste zin zit geen enkele verschoning voor de keuze van Huts. Hij had kunnen opteren voor een meer empathische en contextbegrijpende architect, van waar die ook kwam.