Vernieuwbouw Norbertus Roosendaal: een samensmelting van historie en toekomst
Een schoolgebouw dat erfgoed ademt én toekomstgericht onderwijs mogelijk maakt. Dat is het vernieuwde Norbertus in Roosendaal. BDG Architecten bracht met chirurgische precisie balans tussen behoud van monumentale waarden en hedendaagse onderwijsbehoeften.
Het Norbertusgebouw in Roosendaal kent een rijke geschiedenis. Sinds 1923 is het een baken van onderwijs in de stad. Door de jaren heen onderging het pand tal van uitbreidingen, waarbij de oorspronkelijke structuur steeds verder naar de achtergrond verdween. Met de fusie van het Norbertus College en het Gertrudis Lyceum in 2017 ontstond de behoefte aan een samenhangend, flexibel en toekomstbestendig schoolgebouw. BDG Architecten kreeg de opdracht om deze opgave te vertalen naar een doordacht ontwerp waarin traditie en moderniteit elkaar versterken. De vernieuwbouw – zoals projectarchitect Herma Kerssies het noemt – werd in 2025 opgeleverd en inmiddels volledig in gebruik genomen.
TERUG NAAR DE ESSENTIE
Om tot een helder en logisch functionerend onderwijsgebouw te komen, koos BDG Architecten voor een rigoureuze aanpak. Alle latere uitbreidingen zonder monumentale waarde werden gesloopt. Wat overbleef, was de monumentale kern in zijn oorspronkelijke T-vorm. Achter dit historische deel ontwierpen de architecten een symmetrische uitbreiding, die zich als een U-vorm om het monument vouwt. Deze opzet creëert rust, overzicht en een logische routing, gebaseerd op vijf onderwijsdomeinen met elk een eigen identiteit.
De nieuwe plattegronden zijn opgezet met een heldere assenstructuur en symmetrie, die volgens BDG bijdragen aan de ruimtelijke rust. “Zo ontstaat er een logisch en samenhangend geheel waarin onderwijs op een toekomstgerichte manier kan plaatsvinden,” aldus Kerssies.
AULA ALS HART VAN DE SCHOOL
Bijzonder aan het ontwerp is de herpositionering van de oorspronkelijke aula. Deze is nu onderdeel van een groot atrium en vormt letterlijk en figuurlijk het hart van de school. Door het verwijderen van een tussenvloer en verlaagd plafond uit de jaren zeventig is de oorspronkelijke ruimtelijkheid hersteld, inclusief de houten spanten die opnieuw in het zicht zijn gebracht. De aula doet nu dienst als bibliotheek en theater en vormt een belangrijke ontmoetingsplek binnen het gebouw.
NIEUWE HOOFDENTREE EN CULTURELE FUNCTIE
De gym- en feestzaal uit de jaren vijftig is deels gesloopt om ruimte te maken voor een nieuwe hoofdentree aan het schoolplein. Het overgebleven deel kreeg een culturele bestemming als kunstlokaal en buitenpodium. Dankzij een glazen pui functioneert deze ruimte nu weer als plek voor exposities en voorstellingen, net als vroeger. Een zitkuil in het plein markeert de contouren van het gesloopte bouwdeel en maakt het plein multifunctioneel inzetbaar.
RESTAURATIE MET RESPECT VOOR HISTORIE
De renovatie van de monumentale bouwdelen gebeurde met oog voor detail. Klimatologisch en ruimtelijk voldoen deze nu aan alle moderne eisen. Historisch kleuronderzoek maakte het mogelijk de oorspronkelijke verfkleuren van kozijnen en deuren terug te brengen. “We hebben bewust enkele sporen van verval behouden,” vertelt Kerssies. “Ze zijn onderdeel van het verhaal van deze plek.”
TECHNISCHE UITDAGINGEN IN DE AFBOUW
De afbouw van het vernieuwde Norbertusgebouw werd verzorgd door Element Afbouw uit Breda. Volgens projectleider Iwan Petersen vormden vooral de atriumwanden een complexe opgave. De wanden zijn twaalf meter hoog en opgebouwd uit meerdere lagen gips en Duragyp, inclusief raamkozijnen en akoestische panelen van Rockfon Mono Acoustic. De montage op hoogte en de nauwkeurigheid van de afwerking vroegen om vakmanschap.
Ook de houten spanten in het atrium zijn akoestisch bekleed met Mono Acoustic-panelen. Dit vroeg om maatwerk, aldus Petersen: “We moesten over de bestaande bouw heen werken. Dat maakte het uitdagend.”
EEN MIX VAN SYSTEMEN EN MATERIALEN
In de klaslokalen zijn plafonds voorzien van Rockfon Pallas-panelen in standaardwit en Color-all in de kleur ‘Fresh’ blauw. Voor de gymzalen en dojo, waar stootbelasting meespeelt, koos het afbouwbedrijf voor Rockfon Boxer-panelen. In de gangen van de nieuwbouw zijn vrijhangende Rockfon Krios-panelen toegepast zonder raster. Petersen: “De architect wilde een plafond zonder kader. Daarom hebben we Z-profielen gebruikt en een deel van het profiel zelfs verlijmd, na uitvoerige testen.”
De afbouw omvatte uiteindelijk ruim vijfhonderdvijftig meter aan koven, met veel maatwerk en arbeid. “We hebben in korte tijd ontzettend veel meters moeten maken. Dat vroeg veel van het team, maar leverde ook een resultaat op waar we trots op zijn.”