Agmen + MADAM architectuur winnen Open Oproep voor nevenbestemming Sint-Amandskerk in Grimbergen

In het winnende ontwerp van agmen en MADAM architectuur blijft het oorspronkelijke kerkvolume in belangrijke mate vrijgehouden en kan het schip de functie van ontmoetingsplaats in het verlengde van het plein en de tuin waarmaken, terwijl het koor voorbehouden wordt voor de liturgie. De boekentoren dient als functionele scheiding tussen beide. De keuze om de liturgische functie aan de zijde van het koor te situeren oogt logisch en biedt het voordeel dat de plek vertrouwd en herkenbaar blijft voor de kerkganger.

Wisselwerkingen mogelijk gemaakt

De nieuwe boekentoren is zo ontworpen dat er in de langsrichting een maximale diepte gerealiseerd wordt voor zowel de toekomstige kerk als de ontmoetingsruimte in het schip. De zijde zichtbaar vanuit de toekomstige kerk verwijst naar de historische typologie van de orgelgalerij. Aan de andere zijde opent de ‘boekenkast’ naar het open ontmoetingsgedeelte van de bibliotheek. De boekentoren maakt wisselwerkingen mogelijk, zonder ze dwingend te maken.

De bibliotheek telt vier verdiepingen met aparte kamers die elk een eigen sfeer kunnen ademen. De boeken krijgen hun plek in de wanden, wat resulteert in meer openheid in het midden van deze ruimtes. Deze keuze sluit aan bij een sterke bibliotheektypologie waarbij de lezer omringd is door boeken. Dit komt de sfeer ten goede en biedt een interessante ruimtelijke ervaring.

Geconcentreerde ingrepen

Het voorstel van de boekentoren strookt met hedendaagse architectuurprincipes waarbij beperkte en geconcentreerde ingrepen de voorkeur krijgen, wat voordelen biedt op vlak van duurzaamheid, circulariteit, erfgoedzorg en budget. Deze keuze wordt ondersteund door het maximale behoud van het bestaande gebouw en de aanpak van technieken, stabiliteit en klimaat. Door de verschillende functies in drie aparte klimaatzones onder te brengen slagen de ontwerpers erin om de toekomstige energiekosten beheersbaarder te houden.

Ook op sociaal en programmatorisch vlak biedt de boekentoren nieuwe mogelijkheden. Dankzij de verticale schakeling van kamers met elk een eigen sfeer ontstaat een gevarieerd bibliotheeklandschap dat tegelijk rust en dynamiek toelaat. Lezers kunnen zich terugtrekken in een stille leesruimte, maar evengoed op een andere verdieping een lezing of workshop bijwonen. Deze gelaagdheid maakt van de nieuwe bibliotheek geen statisch meubel, maar een levendige structuur die meegroeit met de noden van de gemeenschap en haar uitnodigt tot ontdekken en ontmoeten.