LeuzArena: duurzame sportverlichting op maat van prestaties

Sportcentrum LeuzArena in Leuze-en-Hainaut is een echte referentie als het om duurzame en multifunctionele sportinfrastructuur gaat. Het sportcomplex ontstond uit de renovatie van industrieterrein ‘Motte’, een oude breifabriek. Dankzij een uitbreiding in 2022 heeft het een infrastructuur van 5000 m² groot en kan je er de meest uiteenlopende sporten beoefenen. Met de trainingen, workshops, groepslessen en wedstrijden voor sporters van alle niveaus die er elke week georganiseerd worden, blaast het de sport in en rond Leuze-en-Hainaut nieuw leven in.  

Ledverlichting afgestemd op een duurzame strategie

Omdat de beheerders van de LeuzArena milieuvriendelijkheid hoog in het vaandel dragen, wilden ze de oorspronkelijke HID-verlichting van de grote omnisporthal vervangen door ledverlichting. Daar wilden ze 4 duidelijke doelen mee bereiken: 

• Het energieverbruik verminderen
• De verouderde verlichting vervangen door een moderne en efficiënte ledoplossing
• De lichtniveaus garanderen die gevraagd worden door de verschillende soorten sporten en de tv-zenders die de sporten uitzenden (1000 lux)
• De verlichting slim beheren en afstemmen op de sportactiviteiten en het moment van de dag

De beheerders vroegen aan Schréder om een verlichtingsoplossing voor te stellen die aan al hun behoeften voldeed. Op basis van de normen van Infrasport voor basketbal voerde het studiebureau van Schréder een fotometrische studie uit. Daarbij hielden ze ook rekening met de normen voor tv-uitzendingen.

Op basis van die studie stelde Schréder voor om 43 stuks van de INDUBAY-ledarmatuur te installeren. Dat is een armatuur met een hoge lichtopbrengst die weinig energie verbruikt. Dankzij haar aangepaste fotometrische verdeling levert INDUBAY bovendien precies de juiste hoeveelheid licht waar en wanneer dat nodig is. Dat laat toe om de uniformiteit op het veld te verbeteren en de verblinding tot een minimum te beperken.

Rekening houdend met een onderhoudsfactor van 0,9 bereikt de nieuwe ledverlichting volgende lichtniveaus: 

• Op het centrale veld: 1064 lux met een uniformiteit van 97%
• In de volledige zaal: 1041 lux met een uniformiteit van 73%

Zo garandeert ze de 1000 lux die op het hele veld gevraagd wordt en voldoet ze aan de normen die nodig zijn om wedstrijden op hoog niveau te organiseren en op tv uit te zenden. En dankzij haar hoge niveau van uniformiteit en lage verblinding zorgt ze dat de spelers en toeschouwers een hoog visueel comfort hebben.

En wat meer is: dankzij de 43 INDUBAY-armaturen van elk 183 W die de 49 oude HID-armaturen van elk 316 W vervangen, besparen de beheerders van de LeuzArena 55,5% energie. Daarmee sparen ze elk jaar 7.944 euro aan energiekosten uit.

Eenvoudig lichtbeheer en gepersonaliseerde scenario's

Om de verlichting zo goed mogelijk op elke sport en situatie af te stemmen, vroegen de beheerders ook een eenvoudig en efficiënt lichtbeheersysteem. Ze wilden de lichtsterkte kunnen aanpassen aan elke sportactiviteit en het tijdstip van de dag. Concreet wilden ze de verlichting kunnen dimmen en de zaal in 3 delen opsplitsen. 

Schréder stelden zijn draadloze, intuïtieve en toekomstbestendige beheersysteem Schréder ITERRA voor. Daarmee kunnen ze elke armatuur makkelijk bedienen. Om die bediening nog gemakkelijker te maken, vertaalde Schréder hun vragen naar verschillende scenario's die we in Schréder ITERRA voorprogrammeerden. 

Bijvoorbeeld: 

• Trainingen: de armaturen worden gedimd naar een lichtniveau van 350 lux
• Grijze dagen met gedeeltelijk natuurlijk licht: de zaal wordt verlicht met 250 lux extra
• TV-wedstrijden: een lichtniveau van 1000 lux
• Boksevenementen: de boksring wordt volledig verlicht en het licht rond de ring wordt gedimd om een meeslepende ervaring te bieden 

De beheerders wilden de verlichting ook zo flexibel mogelijk kunnen beheren. Daarom raadde Schréder hen aan om ze via de stand ‘individueel’ aan te sturen. In tegenstelling tot de stand ‘broadcast’ voor gelijktijdige controle met een box voor maximaal 30 armaturen maakt stand ‘individueel’ het met 1 box voor 8 armaturen mogelijk om elke armatuur afzonderlijk te bedienen. Dankzij die flexibele sturing kunnen ze:

• De zaal in verschillende zones opdelen
• De lichtsterkte afwisselen
• De verschillende delen van de zaal op verschillende manieren dimmen
• Alleen het deel van de zaal verlichten dat gebruikt wordt

Voor ze met Schréder ITERRA werkten, moesten ze altijd de hele zaal verlichten, voor welke sport en hoe die ook gebruikt werd. Met de nieuwe ledverlichting verlichten ze alleen de delen die nodig zijn met het lichtniveau dat past bij de sport die dan wordt beoefend. Zo verspillen ze geen energie en verlagen ze hun energierekening nog meer.

Het team van Schréder installeerde het lichtbeheersysteem op verschillende digitale tablets. Omdat de basisscenario's voor iedereen toegankelijk moeten zijn, voegden ze er een Dynamic Switch aan toe. Daarmee kan iedereen de voorgeprogrammeerde scenario's met 1 druk op de knop activeren. Ze trainden de beheerders ook om het beheerplatform volledig te gebruiken. Als nieuwe sporten en situaties daarom vragen, kunnen ze zo de bestaande scenario’s aanpassen en zelf nieuwe scenario's maken. 

De sleutels tot succes: luisteren en flexibiliteit

Het succes van dit project is vooral te danken aan de nauwe samenwerking tussen Schréder, de beheerders van de LeuzArena en installateur Wanty. Dankzij het overleg met de beheerders kreeg het team van Schréder een goed inzicht in de context van de sporthal. Zo konden ze een oplossing op maat ontwerpen die eenvoudig is in gebruik, aan alle technische eisen voldoet en op de verschillende sportactiviteiten afgestemd is.

Dankzij de vlotte coördinatie met de installateur kon Schréder ook de heel krappe installatietermijn halen. De nieuwe verlichting moest operationeel zijn voor het Belgisch kampioenschap tafeltennis op 22 en 23 maart 2025, een topevenement dat de beste tafeltennissers van het land – waaronder de Belgian Masters en de TT Handisport – in de schijnwerpers zet.

De flexibiliteit van de teams van Schréder en Wanty maakte het ook mogelijk om rekening te houden met een punt dat voor de beheerders heel belangrijk was: tijdens de installatie van de nieuwe verlichting moesten alle sportactiviteiten kunnen blijven plaatsvinden. Dankzij de tijdelijke HID-/ledoplossing die Schréder tijdens de werkzaamheden voorzag, hoefden de clubs en verenigingen hun sportactiviteiten op geen enkel moment te onderbreken. 

Samengevat: dankzij de ervaring van Schréder in sportverlichting en beheersystemen kon het team de vragen van de beheerders van de sporthal naar optimale, toekomstbestendige en gebruiksvriendelijke verlichting vertalen.