BEELD/VERHAAL. Deens Maritiem Museum in Helsingør door Bjarke Ingels Group (Gie Bresseleers)

In 2007 wint BIG (Bjarke Ingels Group) de internationale architectuurwedstrijd voor het Deens Maritiem Museum in Helsingør. Het ontwerp wordt door de niet weerhouden architectenbureaus gewraakt omdat het de wedstrijdaanwijzingen niet strikt opvolgde: het ontwerp bouwt niet in het droogdok maar in de randen ervan. Na juridisch touwtrekken gaat de opdracht toch naar Bjarke Ingels en worden de andere bureaus extra vergoed.

Door het museum buiten de muren van het dok te organiseren, is er plots veel ruimte om de dilemma’s in de ontwerpopgave op te lossen: 1) het uitzicht op Kasteel Kronborg blijft behouden omdat het museum niet boven het maaiveld uitkomt; 2) het omvangrijke programma leidt niet tot claustrofobische kelders; 3) het personeel heeft werkplekken met daglicht en uitzicht en moet niet uitwijken naar een extern gebouw.

Het museum opent in oktober 2013.

ONDER STRAATNIVEAU

Het M/S Museer for Søfart van Denemarken ligt onder straatniveau. Haast onzichtbaar tussen Kasteel Kronborg (Unesco-werelderfgoed en bekend van Shakespeares Hamlet), en Kulturværftet (ook The Culture Yard genoemd, het ambitieus cultuurcentrum).

Het museum verschuilt zich volledig ondergronds. Een ruime, zigzaggende trap leidt ons in het dok naar de ingang. We beleven 7 m onder de grond de geschiedenis van Denemarken als een toonaangevende zeevaartnatie. Een wereld vol fascinerende avonturen. Een verhaal over liefde en dood, wetenschap en drama.

DOORLOPENDE LUS

Alle ruimten - tentoonstellingshallen, auditorium, leslokalen, kantoren, café - zijn met elkaar verbonden in een doorlopende lus rond het dok. Het dok zelf is een lege, open buitenruimte. Het centrum van het museum.  De 60 jaar oude dokmuren zijn gevrijwaard. Enkel drie bruggen over twee bouwlagen kruisen het droogdok en zijn zo een short cut naar de verschillende delen van het museum.

Alle vloeren lopen zacht op en af. De vele doorzichten maken de ruimten verrassend, spannend. De schaal van het dok, de bewaarde dokmuren, de bindende bandnamen vormen een sculpturale eenheid. Oud en nieuw vloeien constant in elkaar.

CONSTRUCTIEVE UITDAGING

Omdat het dok (150 m lang, 25 m breed en 9 m diep) in tegenstelling tot de naam nog vol water stond, worden om de gronddruk te weerstaan langs de buitenzijde nieuwe muren gebouwd. Zo behouden de dokmuren hun structurele identiteit en verdrinken ze niet achter nieuwe versterkingen. De bruggen die het dok dwarsen, stutten bijkomend de muren.

OUT OF THE BOX

Het museum toont hoe een openbare infrastructuur – een droogdok – gecombineerd met sociale en culturele programma’s een nieuwe stedelijke plek wordt in het hart van Helsingør. Het out of the box denken en het radicaal consequent uitwerken maakt dit museum dynamisch, levendig, energiek, onverwacht, verbazend,... Een echte verademing!

Elke stad kan dit ook: vooruitkijken en zijn erfgoed inzetten voor een aantrekkelijk en leefbaar centrum.

Gie Bresseleers is architect en fotograaf. In zijn columnreeks BEELD/VERHAAL verweeft hij fotografie en persoonlijke verhalen tot een unieke kijk op bijzondere projecten wereldwijd.