COLUMN. AI-assistent voor architecten: 40+ toepassingsmogelijkheden (Natallia Palyshenkava, Alpha Plus Consulting)
Ontwerpen we binnenkort samen met een AI op onze schouder? Voor veel architecten klinkt het als toekomstmuziek, maar de realiteit is: je hoeft geen software te installeren, geen dure licenties aan te schaffen, en zelfs geen technische kennis te hebben om vandaag al je werk te verlichten met artificiële intelligentie. Eén venster in je browser volstaat. Wat als die digitale gesprekspartner je nu al kon helpen met alles wat vermoeiend, repetitief of gewoon vervelend is? Wat als AI je ruimte teruggaf om weer te doen waar je ooit voor koos: ontwerpen?
Terug naar de essentie
Architecten zijn geen boekhouders. Ze worden niet aangetrokken door meetstaten, normen en regeltjes, maar door ruimte en verbeelding. Toch worden ze in hun dagelijkse praktijk vaak overspoeld door administratie, regelgeving en technische verplichtingen. In België nog meer dan elders. Geen wonder dat creativiteit soms ondergesneeuwd raakt.
Maar daar is nu verandering in zicht. Niet door nóg een softwarepakket te installeren, maar door gebruik te maken van wat je al hebt: een AI-assistent, zoals ChatGPT, gewoon op je bureaublad.
Meer dan vormgeneratie
Ja, AI wordt al ingezet door grote bureaus zoals Zaha Hadid Architects om futuristische vormen te creëren. En ja, BIM-platformen integreren AI steeds vaker. Maar dat is nog maar het begin. De echte meerwaarde van AI ligt in de onzichtbare lagen van het architectenwerk: die berg taken waar niemand warm van wordt, maar die wél moeten gebeuren.
Stel je een assistent voor die in enkele seconden een technische beschrijving opstelt, een lastenboek herwerkt, of een bouwaanvraagdossier voorbereidt. Die nagaat of je project voldoet aan brandnormen of toegankelijkheidseisen, en die moeiteloos offertes, sjablonen of contracten uitschrijft. AI kan zelfs ruwe bouwkostinschattingen geven of complexe PDF’s samenvatten in een hapklare samenvatting.
Ook je creativiteit krijgt een boost
Maar AI beperkt zich niet tot het praktische. Het kan ook je creatieve proces ondersteunen. Denk aan het genereren van ontwerpideeën, het vertalen van buitenlandse cases, het schrijven van projectvoorstellen of blogs, of het meedenken aan een visietekst. Zelfs inspiratie voor een wedstrijdinzending of een boekproject ligt binnen handbereik.
Communicatie, strategie én teamwerk
Wat als je AI inschakelt om je websiteteksten te herschrijven, presentaties voor klanten op te maken of je sociale media-content te stroomlijnen? Wat als je het inzet om nieuwe doelgroepen te identificeren, partners aan te spreken, of een online cursus op te starten?
Zelfs intern kan AI een verschil maken: onboarding van nieuwe medewerkers, het helder formuleren van verwachtingen, of het begeleiden van teamleden in stressvolle situaties — het kan allemaal ondersteund worden via conversatie met een slimme assistent.
AI als kennisbron en innovatiemotor
Daarnaast is AI ook een beknopte uitlegmachine voor wie worstelt met nieuwe regelgeving, normen of technische termen. Het helpt bij het structureren van info over innovaties, bij het ontwikkelen van interne vormingen en zelfs bij het uitwerken van ecologische storytelling of LCA-scores.
Zit je met een vraag over circulaire materialen of wil je sterke argumenten formuleren voor de duurzaamheid van je project? Je hoeft het niet alleen te doen.
Geen magie, maar gereedschap
AI is geen toverstaf, en ook geen vervanger van de architect. Het is een gereedschap — maar wel één dat je met een simpele vraag op weg helpt. Het is de digitale compagnon die je focus terugbrengt naar wat ertoe doet: ontwerpen, verbeelden, creëren.
Dus: open een venster. Stel een vraag. Laat AI het saaie werk doen. En bouw verder aan de wereld van morgen, met meer rust in je hoofd en meer ruimte in je dag.
P.S. Deze column werd mee geschreven met hulp van AI, én met een expert in AI-toepassingen in de praktijk. Interesse in meer voorbeelden of begeleiding? We delen graag onze ervaring.
Natallia Palyshenkava is Construction Economist & Strategisch Adviseur bij Alpha Plus Consulting.