KPW architecten geeft met secundaire school De Nova kleur en ruimte aan vernieuwend leren

De nieuwbouw positioneert zich subtiel tussen de bestaande schoolgebouwen, een cluster van oude bomen en de aangrenzende woonwijk. Door zijn licht gedraaide oriëntatie activeert het volume de straatzijde en maakt het van De Nova een herkenbaar nieuw gezicht voor de buurt. De golvende metalen gevel weerspiegelt de bomen en straatgevels en verandert voortdurend mee met het licht en de seizoenen. Zo krijgt het gebouw een levendige uitstraling die tegelijk ingetogen en expressief is.

Het hart van de campus

Binnenin ontvouwt zich een heldere structuur van drie niveaus. De dubbelhoge plint vormt een uitnodigende ontmoetingsruimte met een grote markthal als kloppend hart. Daar komen bibliotheek, balie, tribune, koffiehoek en lockers samen in één open geheel. De markthal is inzetbaar voor lessen, voorstellingen en buurtactiviteiten en vloeit uit in een buitenleerplek tussen de oude beuken. In die overgang tussen binnen en buiten schuilt de essentie van De Nova: leren is hier niet gebonden aan muren.

Rond een royale centrale kern ontvouwen zich de leerplateaus – open, flexibel en vrij in te delen. Mobiele werkplekken en compacte instructielokalen laten verschillende leerstijlen naast elkaar bestaan. Bovenop het dak van de markthal ligt een grote buitenklas, bereikbaar via drie rode buitentrappen die de circulatie door het gebouw en de campus versterken. Die trappen zijn niet enkel functioneel, maar ook een visuele signatuur. Hun levendige rode kleur verwijst naar voormalig directeur Hans Vangelder, die het leerproject mee vormgaf en wiens enthousiasme nog altijd voelbaar is.

Architecturale kwaliteit in een groene context

De site van De Nova leest als een verzameling van functionele entiteiten die samen een parklandschap delen. De nieuwe school bouwt voort op de aanwezige kwaliteiten en creëert een helder front naar de straat. Tussen de nieuwbouw en het inkompaviljoen ligt het Kunstplein, een groene toegangspoort tot de campus. De binnentuin vormt een rustige tegenhanger: een stadstuin met formele en informele leer-, speel- en verblijfplekken. Het groen trekt zich letterlijk door in het gebouw via groendaken en daktuinen, die de relatie met de omgeving versterken.

De school wil een voorbeeld zijn in circulariteit en duurzaamheid. Zo werden tweedehandsmeubels en gerecupereerde elementen uit afgebroken gebouwen geïntegreerd in het interieur. Het hout van gekapte bomen kreeg een tweede leven als zitelement of kunstobject. Ook de bestaande klinkerverharding werd hergebruikt. De constructie is gebaseerd op een skeletstructuur met tussenliggende platforms, waardoor ruimtes flexibel inzetbaar zijn en later eenvoudig kunnen worden aangepast of uitgebreid.

Vrij plan, vrij onderwijs

KPW architecten ontwierp een structuur die het midden houdt tussen atelier, loods en landschapskantoor. De Nova is een school die bewust geen klassieke school wil zijn: het gebouw is eerder een infrastructuur voor ontmoeting en uitwisseling. Betonkolommen dragen brede vloerplaten, de gevel is herinvulbaar, de inrichting veranderlijk. De robuuste eenvoud van het gebouw ondersteunt de veranderlijkheid van onderwijs zelf: wat vandaag werkt, kan morgen anders ingevuld worden zonder ingrijpende verbouwingen.

De kracht van De Nova ligt niet enkel in het ontwerp, maar ook in de manier waarop het tot stand kwam. In het voortraject werkten de school, de lerarenopleiding van de KU Leuven en het Expertisecentrum Ervaringsgericht Onderwijs nauw samen. De vraagstelling was scherp en ambitieus, en de offerteprocedure focuste op inhoud en visie in plaats van louter op prijs. Tijdens de verdere uitwerking bleef de dialoog tussen architect en schoolteam intensief. Co-creatie was geen verplichting, maar een vanzelfsprekendheid.

Meer dan een school

De Nova is ontworpen als een gebouw met meerdere gezichten: tegelijk school, stadsdeel en ontmoetingsplek. Elke binnen- en buitenruimte heeft leer- én verblijfpotentieel. De markthal kan uitgroeien tot een podium of marktplaats, het dak tot buitenklas, de tuin tot atelier. Die meervoudige inzetbaarheid geeft het gebouw een stedelijke dimensie die verder reikt dan het klaslokaal. Het is een plek waar leerlingen, leerkrachten en buurt elkaar ontmoeten en samen leren.

Met De Nova toont KPW architecten hoe infrastructuur het leerproces kan versterken in plaats van volgen. Het resultaat is een toekomstgericht gebouw dat inzet op duurzaamheid, flexibiliteit en collectiviteit – waarden die het onderwijs van morgen vormgeven. De school is genomineerd voor de Belgian Construction Award in de categorie Architecture. Breng uw stem uit via deze link en steun De Nova in haar ambitie om van leren een gedeelde ervaring te maken.