Bouwvergunning voor De Ligne: TM Osar & B-architecten transformeren bankgebouw in Brussel tot duurzaam politiecommissariaat
Het Brusselse De Ligne-gebouw, een robuuste maar ogenschijnlijk bescheiden constructie van architect Marcel Lambrichs, krijgt een ingrijpende nieuwe toekomst. Het ontwerpteam TM Osar & B-architecten, in samenwerking met OMGEVING voor het landschapsontwerp, ontving recent de bouwvergunning voor de renovatie van het voormalige Gemeentekrediet-gebouw tot hoofdzetel van de politiediensten van de zone Brussel en Elsene. Deze herbestemming benut de uitzonderlijke kwaliteiten van het bestaande modernistische complex en zet maximaal in op circulaire principes, energiezuinigheid en een nieuwe stedelijke uitstraling.
Het behoud van de originele structuur – een zeshoekige puzzel in een driehoekig bouwvolume op een hellend terrein – vormt het fundament van het ontwerp. Deze doordachte compositie van Marcel Lambrichs maakt een ruimtelijke organisatie mogelijk die licht, uitzicht en overzicht garandeert. Door de dragende ruwbouw te behouden vermijden de ontwerpers niet alleen een grote hoeveelheid sloopafval, maar creëren ze ook een stevige basis voor een energie-neutrale herinterpretatie. Het nieuwe De Ligne zal uitgerust worden met performante installaties en duurzame materialen die het gebouw decennialang toekomstbestendig maken.
Slimme interne reorganisatie en een nieuwe kroon
De interne herindeling benut de kwaliteiten van het oorspronkelijke plan ten volle. De kelder wordt omgevormd tot parkeergarage en strategische uitvalsbasis voor interventie-eenheden, waardoor logistieke stromen efficiënt verlopen. De bestaande toegangen op drie niveaus worden geactiveerd om verschillende bezoekers- en gebruikersstromen helder van elkaar te scheiden. Bovenop het bestaande volume verrijst een nieuwe dakverdieping, de ‘kroon’, die ruimte biedt voor de algemene directie en het dispatchcentrum. De daken van deze uitbreiding worden ingericht als groene tuinen en uitgerust voor de productie van hernieuwbare energie, waardoor de bovenbouw niet enkel een functionele maar ook een ecologische meerwaarde krijgt.
De bestaande gevel maakt plaats voor een volledig nieuw ontworpen, performante huid die oud en nieuw visueel en technisch met elkaar verbindt. Deze gevel geeft de politie een hedendaags en herkenbaar gezicht en verbetert tegelijk het energetisch rendement van het gebouw. Aan de bovenste bouwlaag wordt het nieuwe gevelbeeld aangevuld met weelderige groene beplanting. Deze daktuinen helpen om stedelijke hittestress te temperen, bevorderen de biodiversiteit en bufferen regenwater, waardoor ze niet enkel esthetisch maar ook functioneel een sleutelrol spelen. De gevel fungeert zo als klimaatschild én visitekaartje, een krachtig samenspel van duurzaamheid en stedelijke representatie dat De Ligne een prominente plaats geeft in het hart van Brussel.
Open en veilig: een nieuwe relatie met de stad
Ook de relatie met de stad wordt grondig hertekend. De publieke toegang sluit aan op het historische centrum en wordt via een stedelijke maar menselijke en kleinschalige lobby verbonden met een centrale kern van liften en trappen. Deze ruimte combineert openheid en gastvrijheid met de nodige veiligheid, en vormt zo een duidelijke schakel tussen de politiediensten en hun stedelijke omgeving. De helling waarop het gebouw rust, blijft een actief onderdeel van de organisatie: de nieuwe indeling van de niveaus zorgt voor een heldere circulatie en een natuurlijke overgang van publiek naar intern gebruik.
Met deze integrale vernieuwing transformeert TM Osar & B-architecten het De Ligne-politiegebouw tot een toekomstgericht en energieneutraal herkenningspunt voor Brussel. De zorg voor het modernistische erfgoed, het maximaal hergebruik van de bestaande structuur, de slimme interne reorganisatie en de performante, groene gevel tonen hoe duurzaamheid en architecturale kwaliteit hand in hand kunnen gaan. De verleende bouwvergunning markeert het begin van een volgende fase waarin deze ‘kleine reus’ zijn rol als eigentijdse, stedelijk verankerde hoofdzetel voor de Brusselse politie ten volle kan opnemen.