Werken gestart aan Ringpark Het Schijn (OMGEVING, De Urbanisten en Ney & Partners)
De aanleg van het eerste deel van Ringpark Het Schijn is officieel gestart. Het project, ontworpen door OMGEVING, De Urbanisten en Ney & Partners, vormt een sleutelelement binnen De Grote Verbinding – het geheel van overkappings- en leefbaarheidsprojecten rond de Antwerpse Ring. Onder coördinatie van AG Vespa en met aannemer Stadsbader aan het roer krijgt het gebied tussen Schijnpoort en het Rivierenhof een nieuw groen gezicht. De waterloop van het Groot Schijn wordt opnieuw bovengronds gebracht en vertakt, met zacht hellende oevers, speelzones en eilanden die het park tot leven wekken.
Centraal in het ontwerp staan de rivier en haar vertakkingen, die het park opdelen in een parkeiland en een natuureiland. De bestaande toegangen worden herwerkt tot buurtpleinen die de omliggende wijken naadloos verbinden met het nieuwe landschap. Zo ontstaat een fijnmazig netwerk van wandel- en fietspaden, waterzones en recreatieve plekken dat de grens tussen Deurne en Borgerhout letterlijk doorbreekt.
Een nieuw stuk natuur in de stad
Het parkeiland wordt de bruisende kant van het project. Hier is ruimte voor iedereen: van families die picknicken tot jongeren die sporten op het 3x3-basketveld of in de pannakooi. Een zandige speelzone en een klauterparcours maken van het eiland een avontuurlijke plek voor kinderen. De voormalige garage Soethout krijgt een tweede leven als parkpaviljoen met terras en uitzicht op de vallei.
Rondom het parkeiland slingert het Groot Schijn zich in twee armen die het eiland omsluiten. Een van die zijstromen wordt een echte speelrivier, met stapstenen en boomstammen die uitnodigen om te klimmen, springen en spetteren. De open ruimte ernaast krijgt het karakter van een ligweide, omringd door beplanting en voorzien van picknickbanken. Hier kan je ontspannen met zicht op het water en het pompstation verderop in de vallei – een eerste blik op het groenblauwe karakter dat het hele park zal kenmerken.
Het natuureiland: wilde natuur op wandelafstand
Wie rust en natuur zoekt, vindt die op het natuureiland. Dit lagergelegen deel vormt het meest ongerepte stukje van Ringpark Het Schijn, met moeraszones, poelen en bloemrijke oevers waar vogels, insecten en amfibieën hun plek vinden. Bij hevige regenval ontstaat er tijdelijk water, wat de biodiversiteit nog versterkt. Langs houten vlonderpaden kunnen bezoekers door de vallei dwalen zonder het ecosysteem te verstoren.
Het natuureiland is bereikbaar via een wandelbrug aan de Lakborslei en een grote fiets- en voetgangersbrug die het hele gebied overspant. Halverwege die brug takken bezoekers af naar het vlonderpad, dat uitkijkt over de wilde natuur van de Schijnvallei. Die opeenvolging van bruggen en paden maakt het park niet enkel toegankelijk, maar ook avontuurlijk: telkens ontvouwt zich een nieuw perspectief op het water en het landschap.
Hoogteverschillen, stampleem en parkbossen
Naarmate het park zuidwaarts evolueert, verandert het reliëf. De vallei wordt smaller en de hoogteverschillen groter, waardoor een “kloofpark” ontstaat: een hoger gelegen boszone die uitkijkt op de lagergelegen Schijnvallei. Een muur van stampleem overbrugt de niveaus. Dat natuurlijke materiaal integreert mooi in het landschap, biedt schuilplaatsen aan kleine dieren en zal geleidelijk begroeien met mossen en kruiden.
Langs de oevers plant de stad een nieuw bos met een gevarieerde mix van inheemse soorten – van elzen tot notenbomen – die samen de ruggengraat vormen van het groenblauwe netwerk doorheen het park. Die beplanting versterkt niet alleen de biodiversiteit maar zorgt ook voor verkoeling, waterberging en seizoensbeleving.
Natuurbeheer met oog voor diversiteit
Het groenbeheer van Ringpark Het Schijn wordt afgestemd op de uiteenlopende functies van het park. Sommige zones worden zorgvuldig onderhouden om sport, spel en ontmoeting te stimuleren, terwijl andere delen bijna volledig aan de natuur worden overgelaten. Bloemrijke gazons, boomgaarden en oeverbeplanting wisselen elkaar af en creëren een gelaagd landschap waarin mens en natuur elkaar aanvullen.
Picknickweides, hondenloopzones, speelzones en stille hoekjes zorgen ervoor dat elke bezoeker zijn plek vindt. Door ecologie en recreatie zorgvuldig te verweven, mikken de ontwerpers op een park dat tegelijk levendig en rustgevend is – een zeldzaam evenwicht in een stedelijke omgeving.
Drie buurtpleinen als groene poorten
De verbinding met de omliggende wijken gebeurt via drie buurtpleinen aan de Ten Eekhovelei, de Lakborslei en het pompgemaal. Elk plein krijgt een eigen karakter en fungeert als toegangspoort tot het park. Het plein aan de Ten Eekhovelei vormt de centrale ingang met brede paden, petanquebanen en een wadi die regenwater opvangt en afleidt naar een speelse waterloop.
Aan het pompgemaal komt een plein met hoogteverschillen, picknickzones en bloeiende bomen, terwijl het plein aan de Lakborslei een groene verbinding vormt tussen de oude begraafplaats Sint-Fredegandus en het park. Ook de pastorijtuin aan het Rodekruisplein wordt opengetrokken en geïntegreerd, zodat het park letterlijk tot in de woonstraten reikt.
Overkapping en toekomstig tweede deel
Het eerste deel van Ringpark Het Schijn vormt slechts het begin van een groter geheel. Zodra de werken aan de Oosterweelverbinding zijn afgerond, volgt het tweede deel met het park achter de Ten Eekhovelei en twee overkappingen van de Ring: kap Schijnvallei en kap Hof Ter Lo. Op die kappen komt extra ruimte voor sport, natuur en ontspanning.
Die toekomstige overkappingen zullen Deurne en Borgerhout definitief met elkaar verbinden en de barrière van de Ring omvormen tot een groen lint. Wat vandaag nog een verkeersas is, wordt straks een park dat buurten samenbrengt en het geluid van auto’s vervangt door dat van spelende kinderen en stromend water. Als alles volgens plan verloopt, zijn de werken afgerond in het voorjaar van 2027, waarna het park definitief open kan voor het publiek.