Czvek Rigby en VERS.A winnen Open Oproep voor sociaal wooncomplex Plein 4 in Kortrijk

Door het bestaande gebouw gedeeltelijk te slopen en te herschikken in twee nieuwe volumes – Plein 2 en Plein 4 – ontstaat er een open bouwblok dat zich genereus inschrijft in de omgeving. De ligging aan de kruising van Groeningestraat en Kleine Leiestraat, beide belangrijke assen binnen het Kortrijkse voetgangers- en fietsnetwerk, wordt aangegrepen om het wooncomplex te verankeren in het omliggende groen en de zachte mobiliteit. De relatie met onder meer het Guldenbergplantsoen, het Begijnhofpark en het Buda-eiland wordt structureel versterkt.

De directe omgeving wordt heraangelegd met aandacht voor ontmoeting, rust en veiligheid. Door samen te werken met landschapsarchitect Thomas Willemse krijgt het terrein een doorwaadbare inrichting, waar verharding en beplanting in balans zijn. Een doordachte “kiss & ride”-zone, wadi’s voor regenwater, permeabele bestrating en groene buffers zorgen voor een klimaatbestendige en gebruiksvriendelijke buitenruimte. Tegelijk blijft het woonerf toegankelijk voor hulpdiensten en bewoners, met behoud van de bestaande parking.

Stadsvernieuwing met sociale impact

Het ontwerp vertrekt vanuit het idee van sociaal duurzaam samenleven. De inkomhallen zijn opgevat als betekenisvolle zones met potentieel voor ontmoeting, terwijl alle 42 wooneenheden als hoekappartementen zijn opgevat – een zeldzaamheid in stedelijke context. Door licht, lucht en zicht te maximaliseren ontstaat een uitgesproken woonkwaliteit. Binnen het compacte volume is elk appartement doordacht georganiseerd, met leefruimtes aan de gevels, ruime terrassen op de hoeken en heldere circulatiekernen.

De plattegronden getuigen van een rationele en comfortabele aanpak. Inkomzones functioneren als akoestische en thermische buffers, leefruimtes zijn breed opgezet en logisch gekoppeld aan de keuken, en slaapkamers voldoen aan hedendaagse normen qua bruikbaarheid. Elke woning is rolstoelbezoekbaar, en sommige units zijn flexibel aanpasbaar. Daarbij wordt ingezet op onderhoudsvriendelijke materialen en akoestisch comfort.

Circulaire renovatie als uitgangspunt

Het project kiest uitdrukkelijk voor het maximaal hergebruik van de bestaande structuur, met minimale grondverzet en behoud van de ondergrondse parking. Twee nieuwe trappen- en liftkernen organiseren de circulatie en technieken efficiënt. Nieuwe terrassen en betonnen elementen worden zorgvuldig verankerd in de bestaande draagstructuur. Het ontwerp is gestoeld op circulariteit en energiezuinigheid, met als doel een E30-prestatie en dus BEN-woningen.

Duurzame technieken zijn integraal onderdeel van het voorstel. Een water-waterwarmtepomp met milieuvriendelijk koelmiddel voorziet verwarming en koeling via vloersystemen. Voor ventilatie wordt een C+ systeem ingezet met CO₂-, geur- en vochtregeling. Elk appartement krijgt een eigen warmtepomp en elektrische installatie conform VMSW-normen, inclusief de optie voor PV-panelen. Regenwater wordt hergebruikt, en er zijn voorzieningen voor laadpalen en noodstroom in de kelder.

Beeldkwaliteit en gevelontwerp

De gevel wordt hertekend in een lichte baksteen, geïnspireerd op de 19de-eeuwse gevels in de Groeningestraat, met verticale raamritmiek en horizontale elementen zoals kroonlijsten en plinten. Voor het buitenspouwblad worden robuuste, circulaire en onderhoudsvrije materialen voorgesteld. Er worden verschillende opties onderzocht, waaronder houtskeletbouw of invulmetselwerk. Gevelinzicht adviseert het ontwerpteam bij de keuze van geveltechnieken en performantie.

Het sociaal wooncomplex aan Plein 4 wil meer zijn dan een renovatieproject. Door een heldere stedenbouwkundige visie, sociale ambitie en ecologische intelligentie samen te brengen, wordt het gebouw een nieuwe schakel in het stadsweefsel. Wat ooit werd ervaren als een geïsoleerde monoliet, transformeert in een open ensemble dat leven genereert tussen gebouwen en publieke ruimte. Het project toont hoe architectuur een hefboom kan zijn voor inclusieve stadsontwikkeling.