Vijf Belgische projecten op shortlist World Architecture Festival 2025

Het World Architecture Festival (WAF) staat wereldwijd bekend als een van de meest prestigieuze architectuurprijzen. Het festival brengt de internationale architectengemeenschap bijeen voor live-gesprekken, keynote-presentaties en – niet in het minst – live-beoordelingen van de genomineerde projecten. Deze editie in Miami belooft bijzonder te zijn: een gevarieerde selectie van grote namen en opkomende studio’s, met projecten variërend van hotels en onderwijs tot creatieve hergebruikscases. De jury telt 164 experts uit 37 landen, wat de awards extra gewicht geeft. Hieronder een overzicht van de vijf Belgische finalisten van dit jaar, telkens in hun categorie.

Avelgem Housing (Frontoffice Tokyo & De Baes architects) – Future Project – Residential

In Avelgem, een gemeente op minder dan een uur van Gent en Lille, wordt een verlaten fabriekssite en bijhorende woning omgevormd tot een nieuw woonproject dat inspeelt op de Vlaamse woningnood. Het terrein ligt op een strategische plek tegenover het stadhuis en nabij de kerktoren, maar wordt vandaag gedomineerd door gesloten bouwvolumes en autoverkeer. In plaats van de toegelaten ‘muur van appartementen’ langs de straten te bouwen, kiezen de ontwerpers voor vijf afzonderlijke woonblokken met in totaal 35 units, waardoor een doorsteek naar het stadhuis ontstaat en er publieke groenzones voor de buurt bijkomen.

De woningen variëren van één- tot driekamerappartementen, geschikt voor een mix van gezinnen, koppels en ouderen. Commerciële functies kunnen eenvoudig aan de gelijkvloerse lagen worden toegevoegd om het straatleven te activeren. Het prefab betonnen skelet maakt toekomstige aanpassingen van plattegronden mogelijk, terwijl elk appartement gegarandeerd natuurlijk licht en ventilatie krijgt. Ondergronds komen de verplichte parkeerplaatsen, opslag en een regenwaterbuffer, maar de structuur is voorbereid om later herbestemd te worden. Zo verenigt het plan flexibiliteit, duurzaamheid en een betere aansluiting tussen de gemeente en haar inwoners.

BS Klim Op Zandbergen (Rosan Bosch Studio) – Interiors – Education

BS Klim Op Zandbergen is ontworpen als een leeromgeving die spel, beweging en creativiteit stimuleert. Drie met elkaar verbonden ‘huizen’ vormen samen een dorp, waarbij het centrale atrium fungeert als dorpsplein. Deze opzet creëert een gevoel van gemeenschap en maakt een vloeiende overgang tussen binnen- en buitenruimtes mogelijk. Elke bouwmassa is afgestemd op een specifieke leeftijdsgroep, van kleuters tot de hoogste basisschooljaren, en weerspiegelt lokale Belgische landschappen in haar inrichting.

De leeromgeving is flexibel en rijk aan prikkels: van rustige leeshoeken en focusruimtes tot open co-creatiezones en leerpleinen. De “Dender” – een centrale, speelse route – verbindt de verschillende leerwerelden en nodigt uit tot ontdekking en beweging. De natuur is overal aanwezig, met daglicht, frisse lucht en directe toegang tot buitenruimtes. Het interieurontwerp ondersteunt eigenaarschap en autonomie van leerlingen, zodat zij op eigen tempo en naar eigen interesse kunnen leren en groeien, terwijl de school tegelijk inzet op samenwerking en kritisch denken.

JLL Brussels Hoofdkantoor (JLL Design & Tétris) – Interiors – Workplace (Small)

Het nieuwe JLL-hoofdkantoor in Brussel vertaalt het idee van de stad naar de werkplek: vergaderruimtes en kantoren zijn vormgegeven als afzonderlijke ‘gebouwen’ die verbonden worden door straten, pleinen en een centraal parkachtig forum. Dit forum, met houten kolommen als ‘bomen’ en veel groen, vormt het hart van de werkplek en stimuleert ontmoeting en creativiteit. De stedelijke metafoor brengt de verschillende bedrijfseenheden van JLL samen en moedigt mobiliteit en spontane interactie aan.

Circulariteit is een sleutelthema: 80% van de materialen en meubels uit het vorige kantoor kreeg een nieuw leven. Van hergebruikte tapijten als akoestische wandafwerking tot oude stoelen die werden omgevormd tot zitplekken in de cafetaria – elk element werd zorgvuldig gekozen. Lokale referenties, natuurlijke materialen zoals steen, kurk en klei, en subtiele toepassing van JLL’s huisstijlkleuren zorgen voor een warme, contextuele uitstraling. Het resultaat is een werkplek die zowel duurzaam als functioneel is, en die inspeelt op uiteenlopende werkstijlen, inclusief de noden van neurodiverse medewerkers.

Roelevard, Roeselare (B2Ai + Snøhetta) – Completed Buildings – Mixed Use

Roelevard herontwikkelt de stationsomgeving van Roeselare tot een levendige stadswijk die wonen, werken en winkelen verenigt. Twee gebouwen, met respectievelijk 13 en 8 verdiepingen, markeren de plek en sluiten qua hoogte aan op hun omgeving. De plinten bieden plaats aan winkels en kantoren, terwijl daarboven appartementen met ruime terrassen uitkijken over de stad. Een nieuwe voetgangerstunnel verbindt het plein voor het station met de groenzone achter de spoorlijn, waardoor de stad opnieuw wordt verbonden.

Publieke ruimte speelt een sleutelrol: van een stedelijk amfitheater tot toegankelijke pleinen en doorsteken die het terrein openstellen. Het project is aangesloten op het MIROM-warmtenet, dat restwarmte en biomassa benut, en beschikt over groendaken en beplante terrassen. Roelevard is zo niet alleen een nieuwe blikvanger voor Roeselare, maar ook een voorbeeld van duurzame stadsvernieuwing die publieke en private functies naadloos verweeft.

The Shuttle – Picanol HQ (AAVO Architects) – Completed Buildings – Production, Energy and Logistics

In Ieper ontwierp AAVO Architects een nieuw hoofdkantoor voor de Picanol Group, een internationaal actief industrieel concern. Het gebouw heeft een opvallende elliptische vorm, geïnspireerd op de weefspoel, en ligt als een gouden kroon aan de rand van het bedrijfsterrein. De vorm en de 360°-oriëntatie zorgen voor een sterke relatie met het omringende landschap en doorbreken de traditionele orthogonale kantoorgeometrie. Binnen biedt het gebouw plaats aan 472 werkplekken, trainingsruimtes, een auditorium voor 250 personen en een restaurant voor 500 bezoekers.

Het ontwerp ontstond via een participatief traject en legt de nadruk op openheid, onderlinge verbondenheid en welzijn. Drie grote lichtkokers brengen daglicht tot diep in het gebouw, terwijl groene patio’s, terrassen en flexibele ontmoetingsruimtes bijdragen aan een aangename werkomgeving. Duurzaamheid is integraal: geothermische verwarming en koeling, zonnepanelen, groendaken en regenwaterrecuperatie beperken de ecologische voetafdruk. The Shuttle is zo een toonbeeld van innovatie, samenwerking en langetermijnvisie voor zowel mensen als milieu.