Dokter Daylight 21/24 | Het geheim zit hem in het dak
- EEN BUITENKANT ONTWORPEN VOOR MAXIMALE PRESTATIES EN DIE BUITENKANT GEBRUIKEN OM OPLOSSINGEN TE VINDEN -
Daglicht speelt een cruciale rol in de architectuur: niet alleen als esthetisch element, maar ook als essentieel aspect van een functioneel ontwerp. In de rubriek Dokter Daglicht geeft VELUX je advies over natuurlijk licht.
Tip 21: Gebruik een opening om met de dikte van je dak ruimte te creëren!
"Licht en schaduw accentueren de vorm en textuur van materialen en definiëren de ruimte. De geschiedenis van de architectuur is de geschiedenis van de strijd om licht."
Onze daken worden dikker. We moeten het accepteren maar we hoeven het niet te ondergaan. Elke opening die we realiseren geeft die dikte weer terug aan de ruimte met de mogelijkheid een extra functie in die dikte in te werken. De 2m-lijn verschuift en we krijgen extra speelveld. Hoe breder de opening, hoe groter dat speelveld dat je toevoegt: “hoe breder, hoe beter” is hier de leuze.
In deze kleine zolder met maar 7m² vloeroppervlakte met 2m hoogte en meer, zorgen 3 zorgvuldig geplaatste openingen in een dik dak (met 50 cm horizontale meerruimte in de dikte) dat men 33% meer vloeroppervlakte met 2m vrije hoogte heeft! Dat is 1/3 van de initiële vloeroppervlakte bij. Een ruimte die anders te klein is om als bewoonbaar verklaard te worden voldoet nu wel! (in dit geval moest men stedenbouwkundig 9m² vloeroppervlakte hebben met een vrije hoogte van 150 cm “ref RRU Brussel”)
In die ontstane breedte is nu veel meer mogelijk: functies die men anders niet zou kunnen voorzien: men heeft ruimte om een eettafel met stoelen aan beide kanten te voorzien, of een bureau, of een zithoek te organiseren. Plots heeft men de flexibiliteit om een bed op verschillende manieren te plaatsen. Zie hoe men plots het bed dwars op het raam kan plaatsen met zicht op het raam en toch nog ruimte heeft om aan de voet van het bed nog circulatieruimte te hebben.
WIST JE DAT: Goed verlichte oppervlakken zijn de meest waardevolle m². Niet alleen naar welbevinden toe, maar ook als verkoopbare m². Er staat een hogere prijs op. Mensen hechten gemakkelijk meer waarde aan goed verlichte ruimtes dan aan de extra kosten van de opening. Er is ook de waarde van extra volume, lucht, de zichten, de verluchtingskans... en naar gebruik toe: de aangename woonbiotoop en het eraan verbonden sociaal gebeuren heeft enorm veel waarde. Allemaal zaken die je elke dag voelt, ervaart, beleeft. Een keukeneiland met bar gelegen in een donkere ruimte, zal niet werken. In de stad zien we dat ook: Loften die vaak de bovenste verdiepingen van huizen innemen (waar men het meeste daglicht heeft) zijn de meest gevraagde, (en daarom ook de duurste) woonruimten.
Vertrekkende van de vorm van een dak, de wetenschap erachter, een goede beheersing van het potentieel van elke typologie brengt ons tot nieuwe gebouwen die een stuk performanter en meer bruikbare ruimte hebben. Plots kan men dingen verwezenlijken die voorheen niet mogelijk waren, krijgt men nieuwe ideeën.
In het voorbeeld hier gaat men de uitdaging aan een compacte, smalle rijwoning te creëren met een grote diepte: bv 6mx15m. Men wil overal daglicht, zeker ook in het midden van die diepte. Wat men zeker niet wil is een uitbouw die licht wegneemt van de ruimte ernaast.
De som is snel gemaakt: licht in het midden kan men enkel via het dak verkrijgen die het via vides centraal laten aanleveren. Verder wil men absoluut geen oververhitting: kortom, de reflex is nu om aan de maximale stand van de zon te denken (in België een sheddak met helling van 62° naar het noorden). Wat men met het zuiden doet qua vorm heeft geen belang. In dat noord-kijkend vlak kan men zoveel openingen als gewenst plaatsen zonder oververhitting te ondervinden.
Oplossing: afhankelijk van de oriëntatie kan men de nok draaien en de helling op 62° zetten. Het zuiden mag ook op 62 graden. Men heeft zo een nieuwe symmetrisch dakvorm met tal van mogelijkheden.
Resultaat: een rijhuis: heel diep maar vol licht (overal DF 2(300lux) of hoger), zonder oververhitting, een nieuwe indeling: kortom een ander huis dan men gewend is, vol levenskwaliteit, op een kleine oppervlakte gebouwd, goedkoop qua structuur. Dit allemaal enkel mogelijk door de vorm van het dak als uitgangspunt te nemen.