Klaver: nieuw sociaal en duurzaam woonensemble in hart van Anderlecht (DDS+ & Atelier Février)

De vijf gebouwen staan in een gebroken hoefijzer rond een autovrije leefstraat die de Klaverweg met de Lenniksebaan verbindt. Door de volumes in hoogte te laten verspringen en natuurkleurige baksteen af te wisselen met lichte bepleistering ontstaat een dynamisch gevelbeeld dat toch als één ensemble wordt gelezen. Grote raamopeningen, inpandige terrassen en houten accenten zorgen voor genereuze daglichttoetreding en een warme uitstraling. De door Atelier Février ontworpen binnentuin vloeit via zachte hellingen over in de wijk en vormt een informele ontmoetingsplek voor bewoners en buren.

Wonen op maat van elk gezin

Het project kiest bewust voor een multigenerationele mix. Naast compacte studio’s komen er 1-, 2-, 3-, 4- en zelfs 6-slaapkamerappartementen tot 272 m². Eén gebouw bevat zes extra-ruime flats met zes slaapkamers, een unicum binnen het Brusselse sociale woningbestand. Deze grote units waren oorspronkelijk bedoeld voor coliving, maar werden herwerkt toen het project werd overgenomen door de sociale huisvestingspartners om in te spelen op de noden van grote gezinnen.

Ook aan specifieke woonnoden is gedacht: twee appartementen zijn volledig rolstoeltoegankelijk, terwijl het gelijkvloers plaats biedt aan twee buurtwinkels, twee maisonnettes met drie slaapkamers en een polyvalente praktijkruimte. De commerciële ruimtes werden casco opgeleverd, wat kansen biedt voor lokale ondernemers. De compacte plinten activeren de straat en voorzien de wijk van dagdagelijkse diensten zonder de rust van de woonlagen te verstoren. Binnenin zorgen brede gangen, natuurlijke ventilatie en een doordachte positionering van liften voor comfortabele circulatie en vlotte verhuisbewegingen.

Klimaatbewust en in beweging

Duurzaamheid vormt de ruggengraat van het ontwerp. De landschapspuzzel rond de gebouwen stimuleert biodiversiteit dankzij inheemse beplanting, wadi’s voor regenwaterinfiltratie en een aaneengesloten parkzone. Op de daken liggen fotovoltaïsche panelen die de gemeenschappelijke ruimten van groene stroom voorzien, terwijl groendaken het hitte-eiland-effect temperen. Regenwater wordt opgevangen voor tuinirrigatie en sanitaire spoeling. Energiebesparende bouwschillen, driedubbele beglazing en luchtdichte detaillering verlagen het verbruik tot ruim onder de BGHM-norm.

De site is ontworpen voor zachte mobiliteit: voetgangers en fietsers krijgen absolute voorrang, gematerialiseerd in een autovrije woonstraat en royale fietsenstallingen op twee niveaus. Wie toch met de wagen komt, gebruikt één van de 136 ondergrondse parkeerplaatsen met laadpunten en een aparte goederenlift voor zware ladingen. Zo blijft het maaiveld groen en leefbaar. Twee grondgebonden woningen maken de typologische diversiteit compleet en versterken de overgang tussen privé en publiek domein.

Een project met een sociale omslag

Het project Klaver, gelegen aan de Rue des Trèfles 140, is niet alleen qua naam symbolisch — het staat ook voor een inhoudelijke ommekeer. Bluestone Invest had het terrein al in 2017 aangekocht met het oog op private residentiële ontwikkeling. De oorspronkelijke plannen legden de klemtoon op coliving, maar dat veranderde fundamenteel toen de SLRB en de Anderlechtse Haard besloten tot aankoop van het volledige project voor sociale huisvesting.

Deze publieke overname leidde tot een grondige heroriëntatie: de typologieën, indelingen en woonoppervlaktes werden afgestemd op reële Brusselse woonnoden. De samenwerking tussen publieke en private partners resulteerde in een sociaal ambitieus project zonder in te boeten op architecturale kwaliteit. Daarmee levert het project Klaver niet enkel gebouwen op, maar toekomstperspectief voor 120 gezinnen.