OPROEP. Kortrijk - Masterplan De Korenbloem

In 1888 stichtte Dr. Emiel Lauwers de Sint-Antoniuskliniek in de Kortrijkse wijk Sint-Jan. Dit private ziekenhuis werd door drie generaties dokters uitgebaat tot 1978. In 1979 werd het door vzw de Korenbloem verbouwd tot een ‘rustoord’ of woonzorgcentrum (WZC). In 1997 werd naast dit voormalige ziekenhuis een nieuwbouw, de Lauwer, opgetrokken met 87 woongelegenheden. Het ziekenhuisgebouw ruimde in 2003 baan voor 40 assistentiewoningen. 

Renovatiescenario’s voor de Lauwer

In het kader van de Pilootprojecten Onzichtbare Zorg kon het woonzorgcentrum in 2019-2020 uitbreiden met zo’n negentig woongelegenheden. Het project zet de toon voor een nieuwe generatie van ouderenzorg met focus op goed wonen. Het omvat een nieuwbouwgedeelte waar bewoners residentieel wonen in kleinschalige afdelingen, gekoppeld aan de renovatie van twee historische villa’s, dit alles rond een historische tuin in het hart van Kortrijk. Het geheel werd in 2022 bekroond met een Belgian Building Award en een New European Bauhaus Prize. Naast het residentiële gedeelte baat vzw De Korenbloem drie centra voor dagverzorging en een lokaal dienstencentrum op de site uit. De volledige site beslaat ongeveer twee hectare.

Het bestuur van vzw De Korenbloem wenst een onderzoek te laten uitvoeren naar mogelijke scenario’s voor de renovatie van de Lauwer, dit volgens de principes van het kleinschalig wonen met behoud van alle erkenningen (87). De horizontale koppeling van twee woningen of leefgroepen van 10 tot 12 bewoners is hierbij een belangrijk uitgangspunt. Het bouwperceel gelegen op de hoek van de Pieter de Conincklaan en de Stasegemsestraat kan in dit onderzoek meegenomen worden (1740 m²). 

Zorghub in de wijk

Het bestuur vraagt het team in het licht van zorg, wonen, beleven en duurzaamheid verschillende scenario’s ruimtelijk en financieel te onderzoeken: 

• een volledige renovatie van de Lauwer
• een renovatie van de Lauwer gekoppeld aan een gedeelte nieuwbouw
• een volledige nieuwbouw en een herbestemming van de Lauwer.

Het onderzoek moet resulteren in een stedenbouwkundig volumetrische en een financieel-economische studie van de drie scenario’s. 

Bij de uitwerking van de ontwikkelingsvisie voor de Lauwer wenst het bestuur niet te breken met het verleden en de site verder uit te bouwen tot een zorghub in de wijk. Naast de huidige voorzieningen zoals een kapsalon, een restaurant, een keuken, kantoren en een vergaderzaal, is een uitbreiding van het zorgaanbod mogelijk met assistentiewoningen, een kinderdagverblijf, sociale woningen, inclusief wonen voor mensen met een beperking, kantoren voor de mutualiteit, een zorgboetiek of een groepspraktijk voor huisartsen. Hiervoor werden reeds de eerste contacten gelegd met sociale partners in de buurt. De zorghub moet een basis zijn van samenwerking met andere organisaties die de uitbating van de sociale initiatieven op de site op zich nemen. 

Fasering, timing & kostprijs

Het ontsluiten van de historische tuin voor de buurt kan in de uitwerking meegenomen worden. Het bestuur wenst bij de herbestemming van de Lauwer eveneens advies over de fasering (de volledige bezetting en werking van het WZC moeten gegarandeerd blijven tijdens de bouwfases), de timing (rekening houdend met de mogelijke samenwerkingsverbanden) en de kostprijs. 

Tot slot wenst het bestuur dat het ontwerpteam de bouwsite aan de Groeningelaan 40 te Kortrijk meeneemt in de ontwikkelingsvisie. Het bestuur wil voor deze site binnen de krijtlijnen van het project en rekening houdend met de financieel-economische haalbaarheid, de meest kwalitatieve ruimtelijke invulling laten onderzoeken. Deze site is ongeveer 1230 m² groot en is eigendom van De Korenbloem. Op de site staat momenteel een administratief gebouw dat niet meer gerenoveerd zal worden. Het bestuur sluit verkoop van deze site niet uit, net zomin als een herbestemming, eventueel in samenwerking met een partner. Dit perceel ligt op 650 m (400 m in vogelvlucht) en op 9 minuten wandelafstand van vzw De Korenbloem, en is hierdoor niet interessant om dienst- en zorgverlening vanuit het WZC aan te bieden.

Kandiderende ontwerpteams moeten sterk zijn in ontwerpend onderzoek en communicatie, en op de hoogte zijn van de dynamieken binnen de vastgoedmarkt. Inschrijven voor deze opdracht kan via de website van Team Vlaams Bouwmeester.