TM Areal Architecten – urbain architectencollectief wint Open Oproep met ontwerp voor groen zorgdorp in Oostkamp

Zorgsite Ter Luchte kent een lange traditie in ouderenzorg, die teruggaat tot 1838. Momenteel omvat de site een woonzorgcentrum met 92 bedden, een lokaal dienstencentrum, assistentiewoningen en appartementen voor senioren. De veranderende zorgnoden, waaronder een stijgend aantal bewoners met dementie, en de behoefte aan een flexibele, toekomstgerichte infrastructuur vormen de aanleiding voor dit nieuwe masterplan en woonzorgcentrum.

Parkeerbos

De ontwerpvisie zet sterk in op verbinding met de omgeving. Een nieuwe trage weg, ‘De Dreve’, wordt toegevoegd om de site beter te structureren en haar te verknopen met het omliggende groen en de dorpskern. De inplanting van het woonzorgcentrum rond een uitnodigend dorpsplein moet zorgen voor een dynamische interactie tussen bewoners, bezoekers en de buurt. Dit plein wordt ontworpen als een flexibele ruimte met schaduwrijke en beschutte zitplekken.

Aan de zijde van de Terluchtestraat en Leitmolenstraat wordt een groene buffer aangelegd in de vorm van een parktuin. Dit zorgt niet alleen voor een aangename leefomgeving, maar ook voor een natuurlijke afbakening van de site. Een innovatief parkeerbos combineert vergroening met functionele mobiliteitsoplossingen. De waterdoorlatende parkeerplaatsen worden geïntegreerd in een gevarieerd bomenmassief, bestaande uit waardevolle bestaande bomen aangevuld met nieuwe hoogstammen.

Patiotuinen

Het ontwerpteam kiest voor een opzet die huiselijkheid en kleinschaligheid bevordert. De bouwvolumes worden zo geschakeld dat ze een gevarieerd gevelbeeld met wisselende hoogtes vormen. Het speelse dakenlandschap draagt bij aan een dorpse uitstraling, wat de drempel voor buurtbewoners verlaagt en de integratie in de omgeving versterkt.

Een van de opvallende troeven van het ontwerp is de sterke relatie tussen binnen- en buitenruimtes. Het woonzorgcentrum krijgt meerdere patiotuinen en afsluitbare terrassen, waardoor bewoners in een beschermde omgeving toch contact kunnen maken met de natuur. De verbinding met de publieke en semipublieke ruimtes versterkt het gemeenschapsgevoel en creëert een uitnodigende zorgomgeving.

Kleinschalige woonbeleving

Het lokaal dienstencentrum, samen met kantoren, vergaderruimtes en het kapsalon, wordt strategisch ingeplant aan het dorpsplein en in directe verbinding met het woonzorgcentrum en de assistentiewoningen. Dit stimuleert meervoudig gebruik en maakt de zorgomgeving toegankelijker voor een breed publiek.

Het programma van het woonzorgcentrum is zo opgevat dat er binnen de grootschalige voorziening een kleinschalige woonbeleving ontstaat. Woonunits worden op een logische manier met elkaar verbonden, zodat bewoners een zekere autonomie behouden, terwijl de zorgcontinuïteit gewaarborgd blijft. De rechtstreekse koppeling tussen de assistentiewoningen en zorgunits optimaliseert de werking en zorgt voor een natuurlijke overgang tussen verschillende zorgniveaus.

Gemeenschapsgericht

Het masterplan en het nieuwe woonzorgcentrum zijn ontworpen met het oog op toekomstige evoluties in de ouderenzorg. De gebouwen en infrastructuur zijn aanpasbaar en kunnen op termijn een bredere waaier aan woon- en zorgvormen ondersteunen. Zo wordt rekening gehouden met een mogelijke uitbreiding van assistentiewoningen en de integratie van innovatieve zorgconcepten.

De Zorgsite Ter Luchte moet meer worden dan enkel een woonzorgcentrum: het ontwerp voorziet ruimte voor gemeenschapsgerichte functies zoals horeca, kinderopvang en eventueel woonunits voor vrijwilligers. Het doel is om een zorgomgeving te creëren die niet alleen functioneel is voor bewoners, maar ook een verrijking vormt voor de bredere gemeenschap.

Gefaseerde transitie

Omdat het bestaande woonzorgcentrum in gebruik blijft tot de nieuwe infrastructuur klaar is, wordt de realisatie van het masterplan in verschillende fases uitgevoerd. Dit garandeert een vlotte overgang zonder de continuïteit van de zorg in het gedrang te brengen.

Met dit project zetten Areal Architecten en urbain architectencollectief een nieuwe standaard voor zorgarchitectuur. Door een evenwicht te zoeken tussen functionaliteit, woonkwaliteit en gemeenschapsvorming, moet Ter Luchte een inspirerend voorbeeld worden voor de integratie van zorg en wonen in een dorpsomgeving.